Dul Maaşı Nasıl Alınır? Şartları Nelerdir?

Dul Maaşı Nasıl Alınır? Şartları Nelerdir? Emekli Sandığı, SSK ya da Bağkur sigorta kollarından birine mensup iken vefat eden sigortalının eşine bağlanan aylığa dul maaşı; çocuklarına ve artan hisse oranında babasına ve annesine bağlanan aylığa isim yetim aylığı ismi veriliyor.

SGK tarafından hak sahiplerine bağlanan ölüm aylığı; diğer adıyla dul ve yetim maaşları; geride kalan yakınlarının mağdur kalmalarını ve muhtaç konuma düşmelerini önlemeyi hedefliyor.

Dul ya da yetim aylığı almak isteyen kişiler; ikametgahlarının bulunduğu yerdeki SGK ilçe veya il müdürlüklerine gitmek suretiyle başvurularını gerçekleştirebiliyorlar.

Ön başvuru işlemi ise e-devlet platformu üzerinden yapılabiliyor.

Bu yazımızda kısaca dul veya yetim aylığı başvurusu nasıl yapılır?

Dul ve yetim aylığı kimlere verilir? vb. konuya ilişkin en çok merak edilen soruları yanıtlamaya ve sizleri aydınlatmaya çalışacağız.

Dul ve Yetim Maaşı Nedir?

Vefat eden sigortalının eşine bağlanan aylığa dul aylığı, çocuklarına ya da anne ve babasına bağlanan aylığa ise yetim aylığı deniliyor.

Ölüm aylığı olarak isimlendirilen dul ve yetim maaşları; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kapsamında hak sahiplerine bağlanıyor.

Hem erkek hem de kadınlar; dul ve yetim aylığı alabiliyorlar.

Bununla birlikte ölen sigortalı kişinin hak sahibi yakınlarına dul ya da yetim aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalının bazı şartları taşıyor olması gerekiyor.

Yani dul ya da yetim aylıkları; yalnızca belirli şartları taşırken vefat eden sigortalının hak sahibi yakınlarına bağlanıyor.

Dul Maaşı Başvurusu Nasıl Yapılır?    

Dul ya da yetim aylığı başvurularının SGK il veya ilçe müdürlüklerine yapılması gerekiyor.

Hak sahipleri; ikametgahlarının bulunduğu yerdeki il ya da ilçe müdürlüklerine bizzat giderek ve burada başvuru formu doldurarak, aylık başvurularını tamamlayabiliyorlar.

Ön başvuru işlemlerini ise e-devlet platformu üzerinden gerçekleştirebiliyorlar.

E-devlet platformu üzerinden TC kimlik no ve e-devlet şifre bilgileri ile dul ya da yetim aylığına başvurmak isteyen hak sahiplerinin https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-olum-yardimi-ve-dul-yetim-ayligi-talebi linkine tıklamaları gerekiyor.

Hak sahipleri; başvuru detaylarını, başvuru için kendilerinden talep edilen belgeleri ve başvuru şartlarını öğrenebilmek için ALO170 SGK Çalışma Hayatı İletişim Merkezi’ni arayabiliyorlar.

Dul Maaşı Kimlere Verilir?

Dul aylığı almak isteyenlerin bazı başvuru şartlarını taşıyor olmaları gerekiyor.

Dul maaşı alacak kişinin vefat eden sigortalı kişi ile arasında mutlaka yasal bir evlilik bağının mevcut olması şartı aranıyor.

Yani ölen kişi ile arasında imam nikahı olan kişilerin başvuruları, SGK tarafından onaylanmıyor.

Aynı zamanda eşi vefat ettikten sonra başka biriyle evlenen kişilere vefat eden eşleri üzerinden bağlanan dul maaşı da kesiliyor.

Son olarak TC vatandaşlığından çıkan ya da çıkarılan kişilere bağlanan dul maaşı da kesiliyor.

Yetim Maaşı Kimlere Verilir?

Vefat eden sigortalının çocuklarına, eş ve çocuklarından artan hisse oranında annesine ve babasına SGK tarafından bağlanan aylığa ise yetim aylığı ismi veriliyor.

Kız çocuklar; evlenene ya da en az asgari ücretle sigortalı bir işe girene dek, yetim aylığı alabiliyorlar.

Erkek çocuklar ise üniversite eğitimi görüyor olmaları halinde 25, lise eğitimi görüyor olmaları halinde 20, eğitim görmemeleri halinde ise 20 yaşını doldurana kadar yetim aylığı alabiliyorlar.

Ölen sigortalının 65 yaş altındaki anne ve babasına artan hisse oranında yetim aylığı bağlanıyor.

Ancak anne ve babanın yetim aylığı başvurularının onaylanması için aylık kazançlarının mutlaka asgari ücretin altında olması gerekiyor.

65 yaş üstünde olan anne ve babaya ise eş ve çocuklardan artan hisse oranı dikkate alınmaksızın yetim aylığı bağlanıyor.

Dul Maaşı Başvuru Şartları

Daha önce de bahsettiğimiz gibi vefat eden kişinin eşinin dul maaşı alabilmesi için vefat eden sigortalının birtakım şartları taşıyor olması gerekiyor.

Bu şartları yani vefat eden sigortalının taşıması gereken şartları aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

• Vefat eden sigortalı kişinin en az 1800 gün için yaşlılık, ölüm ya da malullük sigorta primlerinin yatırılmış olması
• 4/1A sigortalı türüne mensup iken vefat eden sigortalının her tür borçlanma süreleri dışında en az 5 yıl süre için sigortalı olması ve en az 900 gün için malullük, yaşlılık veya ölüm aylığı sigorta primlerinin yatırılmış olması
• Sigortalının malullük, yaşlılık ya da vazife aylığı alırken ya da bu aylıklardan birini almaya hak kazanmış iken vefat etmiş olması
• Sigortalının malullük, yaşlılık veya vazife aylığı alırken, sigortalı bir işe başlaması yüzünden aldığı aylığın yeni başladığı sigortalı iş dolayısıyla kesilmiş olması

Yukarıdaki şartları taşırken ölen sigortalının hak sahibi yakınları; dul veya yetim aylıklarına başvurabiliyorlar.

Aynı zamanda kişilere dul ya da yetim aylığı bağlanabilmesi için bu kişilerin de birtakım şartları taşıyor olmaları gerekiyor.

Dul ve Yetim Maaşı Bağlanma Oranları

Vefat eden sigortalının hak sahibi olan eşine, çocuklarına, anne ve babasına bağlanan ölüm aylığı oranları; kanunda belirtilen oranlarda kişilere bağlanıyor.

Hak sahibi yakınlara bağlanan dul veya yetim aylığı oranları; vefat eden sigortalının kaç çocuğunun olduğuna, hangi sigorta koluna mensup olduğuna göre farklılık gösteriyor.

SSK ya da Bağkurlu iken vefat eden sigortalının yakınlarına bağlanan dul ya da yetim aylığı bağlanma oranlarını aşağıdaki şekilde özetleyebilmemiz mümkün:

• %50 oranında dul eşe, vefat eden kişinin çocuğunun olmaması durumunda çalışmayan eşe %75 oranında
• Vefat eden sigortalının çocuklarının olmaması, yalnızca eşinin olması ancak eşinin Emekli Sandığı kapsamında aylık alması ya da kamu görevlisi olarak çalışıyor olması halinde eşine %50 oranında
• Vefat eden sigortalının bir eşinin ve bir çocuğunun olması halinde eşe %60, çocuğa ise %30 oranında
• Vefat eden sigortalının iki çocuğunun olması halinde eşine %50, çocuklarına ise %25’er oranında
• Vefat eden sigortalının tek bir kız çocuğunun olması halinde kızına %50 oranında
• Geliri asgari ücret altında kalan anne ve babanın 65 yaş ve üstünde olması halinde %25 oranında

dul ya da yetim aylıkları bağlanıyor.

Emekli Sandığı’na tabi iken ölen sigortalının, eşine, çocuklarına veya anne ve babasına bağlanan ölüm aylığı bağlanma oranları ise farklılık gösteriyor.

Dul ya da yetim aylığı bağlanma oranlarına ilişkin ayrıntılı bilgi alabilmek için ALO170 Çalışma Hayatı İletişim Merkezi’ni arayabileceğiniz gibi bağlı olduğunuz SGK il ya da ilçe müdürlüklerini de arayabilirsiniz.

Dul Aylığı Başvurusu Telefon Numarası

Dul ve yetim aylığı ön başvurularınızı gerçekleştirmek adına ALO170 Çalışma Hayatı İletişim Merkezi’ni arayabilirsiniz.

Bu numarayı arayıp, başvuru şartlarını, sizden istenilen belgeleri öğrenebilir ve dul maaşı alıp alamayacağınıza dair bilgi alabilirsiniz.

Aynı zamanda başvurunuzun son durumuna ilişkin bilgi edinebilmek adına da bu numarayı arayabilirsiniz.

Dul Maaşı Başvuru Formu

Dul ya da yetim aylığına e-devlet üzerinden ya da SGK il veya ilçe müdürlüklerinden başvurmayı düşünenlerin başvuruları sırasında başvuru formu doldurmaları gerekiyor.

SGK gelir ödenek talep belgesi olarak da isimlendirilen bu formda kişilere TC kimlik no, isim ve soy isim vb. kişisel bilgilerinin yanı sıra, mesleklerine, aylık kazançlarına, gelir ve gider durumlarına ilişkin sorular soruluyor.

Bu sorulara verilen yanıtlar doğrultusunda SGK; başvuru sahiplerinin gerekli şartları taşıyıp taşımadığını kararlaştırıyor.

Başvurulan SGK il ya da ilçe müdürlüğü; başvuru sahiplerince teslim edilen belgeleri de inceledikten sonra ölüm aylığı hak sahiplerini e-devlet platformunda açıklıyor.

Ölüm aylığı başvuru sonuçları, başvuru sahiplerinin telefonlarına SMS ile de gönderiliyor.

Dul maaşı başvuru formunda yani SGK gelir ödenek talep belgesinde kendisine dul ya da yetim aylığı bağlanması için yanlış beyanda bulunanlar ve bir süreliğine dul maaşı alanlar hakkında sonradan durumun SGK tarafından fark edilmesi üzerine ise cezai yaptırım uygulanıyor.

SGK tarafından uygulanan cezai yaptırım kapsamında bu kişilerden aldıkları aylıkları güncel faizleriyle geri ödemeleri talep ediliyor.

Ödeme yapmayanlar ise mahkemeye veriliyorlar.

Dul Maaşı Başvuru Sorgulama

Dul ya da yetim aylığına başvuranlar, başvuru sonuçlarını e-devlet platformu üzerinden TC kimlik no ve e-devlet şifre bilgileri ile takip edebiliyorlar.

E-devlet üzerinden başvuru sonucunu görüntülemek isteyenlerin https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-olum-yardimi-ve-dul-yetim-ayligi-talebi  linkini tıklamaları gerekiyor.

Başvuru sahipleri; SGK resmi internet sitesi üzerinden de başvuru sonuçlarını görüntüleyebiliyorlar.

Alternatif olarak başvurularının olumlu veya olumsuz sonucunu öğrenmek için ALO170 Çalışma Hayatı İletişim Merkezi’ni ya da başvurdukları SGK il ya da ilçe müdürlüğünü de arayabiliyorlar.

Dul Maaşı Başvurusu için Gerekli Belgeler

Dul maaşı başvuruları esnasında başvuru sahiplerinin başvurdukları SGK il ya da ilçe müdürlüğüne teslim etmeleri gereken belgeleri aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

• Başvuru sahibine ait TC kimlik kartı aslı ve fotokopisi
• Başvuru sahibine ait 3 adet vesikalık fotoğraf
• Vefat eden sigortalı kişiye dair ölüm belgesi
• İkametgah belgesi
• Vukuatlı nüfus kayıt örneği
• SGK’dan alınması gereken gelir belgesi veya gelirsizlik belgesi
• Dul ve yetim maaşı başvuru formu(SGK gelir, ödenek talep belgesi)
• Kendisine vasi atanan başvuru sahipleri için vasi ilamı
• Engelli olan başvuru sahipleri için 2024 engelli belgesi
• Yetim maaşına başvuran erkek çocuklar için öğrenim durumlarını gösteren öğrenim belgesi ve öğrenci belgesi
• Engelli olan başvuru sahipleri için 2024 engelli belgesi

2024 Dul Maaşı Ne Kadar?

Vefat eden sigortalının eşine, annesine, babasına ve çocuklarına bağlanan ölüm aylığı miktarı; ölen kişinin hangi sigorta koluna mensup olduğuna, kaç çocuğunun bulunduğuna, kanunda belirtilen dul ve yetim aylığı bağlanma oranlarına ve ölen kişinin son aylığına bağlı olarak değişiyor.

2024 yılı için dul ve yetim aylığı olarak vefat eden sigortalının hak sahibi yakınlarına en düşük 627 TL, en yüksek ise 15.055 TL ödeniyor.

Örneğin, SSK sigorta koluna mensup iken vefat eden, 2 kızı olan ve maaşı 10 BİN TL olan bir kişiyi düşünelim.

Bu durumda bu kişinin eşine %50 oranında yani 5000 TL; kız çocuklarına ise %25’er oranda yani 2500’er TL aylık bağlanıyor.

Dul Maaşı, Sigortalı Olunca Kesilir mi?

Vefat eden sigortalının erkek ya da kadın fark etmeksizin geride kalan eşine bağlanan dul maaşı, eşin sigortalı bir işe girmesi durumunda kesilmiyor.

Ancak eşe ödenen ilave ve ek ödemeler kesiliyor.

Aynı zamanda aylık bağlanma oranlarında da azalma oluyor.

Dolayısıyla kişinin aldığı aylık miktarında azalma oluyor.

Dul maaşı alırken, en az asgari ücretle sigortalı bir işe giren kişiler için çifte emeklilik söz konusu olabiliyor.

Bu kişiler; hem vefat eden eşleri üzerinden hem de yeni işlerinden emekli olduklarında aylık alabiliyor yani çifte emeklilik şansını elde edebiliyorlar.

Boşanan Kadınlar Yetim Aylığı Alabilir mi?

Sigortalı iken ölen annesi veya babası üzerinden kendisine yetim aylığı bağlanan kadınlara bağlanan yetim aylığı; evlenmeleri ya da sigortalı bir işe girmeleri durumunda kesiliyor.

Lakin evlenen kadınlar, boşanmaları durumunda SGK il ya da ilçe müdürlüklerine başvurarak, anneleri ya da babaları üzerinden tekrar yetim aylığı alabiliyorlar.

Yetim Maaşı Alan Sigortalı Çalışabilir mi?

Yetim maaşı alan erkek ya da kız çocuklar; sigortalı bir işe girmeleri ya da evlenmeleri halinde aldıkları aylık kesiliyor.

Dul Maaşı Hangi Durumlarda Kesilir 2024?

Dul maaşı alan kişilere SGK tarafından muhtaç konuma düşmemeleri adına bağlanan aylık; belirli durumlarda kesilebiliyor.

Dul maaşının hangi durumlarda kesildiğini aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

• TC vatandaşlığından çıkma ya da çıkarılma
• Evlenme

İstisnai olarak, harp malulüleri ile evlenen kadınlar; dul maaşı almaya devam edebiliyorlar.

Dul iken evlenen kadının yeni eşinin de vefat etmesi halinde kadın; dilerse ilk eşi dilerse ikinci eşi üzerinden dul aylığı alabiliyor.

Yetim Maaşı Hangi Durumlarda Kesilir 2024?

Ölen sigortalının çocuklarına, anne ve babasına bağlanan yetim aylıkları da bazı durumlarda SGK tarafından kesilebiliyor.

Çocuklara Bağlanan Yetim Maaşının Kesilme Nedenleri

Çocuklara bağlanan yetim aylığının kesilme nedenlerini aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

• TC vatandaşlığından çıkma veya çıkarılma
• En az asgari ücretle sigortalı bir işe girme
• Evlenme
• Yükseköğrenim gören erkek öğrencilerin 25, lise öğrencilerinin 20, eğitim görmeyen öğrencilerin ise 18 yaşını doldurması

UYARI:

İstisnai olarak, en az %60 engel oranına sahip olan kız ve erkek çocuklar; evlenmeleri halinde bile aldıkları aylıklar kesilmiyor.

Lakin bu kişilerin engel oranının %60 altına düştüğünün sağlık kurulu tarafından tespit edilmesi üzerine bu kişilere de bağlanan yetim aylığı kesiliyor.

Anne ve Babaya Bağlanan Yetim Maaşının Kesilme Nedenleri

Anne ve babaya bağlanan yetim maaşının kesilme nedenlerini aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

• TC vatandaşlığından çıkma ya da çıkarılma
• Evlenme(annenin evlenmesi)
• En az asgari ücretle sigortalı bir işe girme

**Babanın evlenmesi, aldığı yetim aylığının kesilmesine neden olmamakla birlikte annenin evlenmesi durumunda vefat eden çocuğu üzerinden aldığı aylık kesiliyor.

İstisnai olarak harp ya da vazife malullerinin anneleri, evlenseler dahi çocukları üzerinden yetim aylığı almaya devam edebiliyorlar.

Aynı şekilde harp ya da vazife malullerinin anne ve babalarının aldıkları aylık; sigortalı bir işe girseler bile kesilmiyor.

Dul Maaşı Nasıl Alınır?

Vefat eden sigortalının hayatta kalan eşinin gerçekleştirdiği dul maaşı başvurusu, başvurulan SGK il ya da ilçe müdürlüğü tarafından değerlendiriliyor.

Başvuru şartlarını taşıyanların başvuruları onaylanıyor.

Başvuru sonuçları, gerek e-devlet platformunda açıklanıyor gerekse başvuru sahiplerinin telefonlarına SMS ile bildiriliyor.

Hak sahipleri; her ay PTT hesaplarına yatırılan dul maaşını çekebiliyorlar.

Hak sahipleri, aylıklarının hesaplarına yatırılıp yatırılmadığını ise https://www.turkiye.gov.tr/ptt-ptt-uzerinden-yapilan-kurum-odemeleri-sorgulama linki üzerinden takip edebiliyorlar.

Dul ve Yetim Maaşı Hangi Bankaya Yatıyor?

SGK; ilk dul ve yetim aylıklarını hak sahiplerinin Ziraat Bankası hesabına yatırıyor.

Sonraki aylıklar ise PTT şubelerinden çekilebiliyor.

Kişiler, TC kimlik kartları ile şubelerden hesaplarına yatırılan parayı çekebiliyorlar.

PTTBank ya da yeni çipli kimlik kart sahipleri; PTTMatiklerden şifreleri ile maaşlarını her ay düzenli bir şekilde çekebiliyorlar.

Dul ve Yetim Maaşı Alanlar, Sosyal Yardım Alabilir mi?

Dul ya da yetim aylığı alanlar; gıda yardımı, para yardımı, erzak yardımı, giysi yardımı, mobilya ve eşya yardımı, sosyal destek kartı yardımı vb. sosyal yardımlar alabilmek adına kurumlara da başvurabiliyorlar.

Dul veya yetim aylığı alanlara sosyal yardımlarda bulunan kurum, kuruluş ve kişileri aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz:

• Belediyeler
• Valilikler
• Kaymakamlıklar
• TC Vakıflar Genel Müdürlüğü
• TC Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı
• Sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları
• Dernek ve vakıflar
• Kızılay
• Ünlü sanatçılar, ünlü iş adamları ve ünlü futbolcular

Bu yazımızda kısaca dul maaşı nasıl alınır? Dul maaşı başvuru şartları nelerdir? vb. konuyla ilgili olarak en çok merak edilen soruları yanıtlama ve sizleri bilgilendirmeye çalışacağız.

Sizler de dul aylığı alıyorsanız ya da dul aylığına başvurmayı düşünüyorsanız; konuyla ilgili her türlü soru ve görüşlerinizi yazımızın yorum kısmına yazabilir, önerilerinizi değerli okuyucularımızla paylaşabilirsiniz.